post

Güneş Enerjisi Sistemleri

Güneş Enerjisi Sistemleri

Günümüzde kullanılan doğalgaz, petrol gibi enerji türlerinin ilerleyen dönemlerde tükenecek olmalarına rağmen güneş enerjisi hiçbir zaman bitmeyecek bir enerjidir. Güneş enerjisinin tükenmesi gibi bir durum sözkonusu değildir. Güneş enerjisinin depolaması kolay ve oldukça düşük maliyetli bir sistem oluşu, temiz ve sınırsız enerji olması günümüzde artarak tercih edilen bir sistem olmasına neden olmuştur. Bunun yanı sıra güneş enerji sistemi atmosfere zehirli gazlar vermemesinden dolayı da çevreci bir kurulum olmuştur. Yenilenebilir enerji kaynaklarının önemi artan potansiyel ve taleplerle gün geçtikçe daha çok önem kazanmaktadır. Artan bu potansiyel ve talep ile beraber geliştirilen bir çok farklı teknolojiler güneş enerjisine bağlı üretilmektedir. Güneş enerji sistemlerinden faydalanarak alt yapı maliyetleri de önemli oranda düşmektedir. Düşük yatırım maliyeti ve yüksek verimi, çevreye duyarlılığı ile kısa zamanda en çok tercih edilen enerji kaynağı güneş enerji sistemleri olmuştur. Türkiye’de güneş enerjisinden faydalanma potansiyeli arttıkça ve geliştikçe daha çevreci ve daha ekonomik bir kaynak elde etmiş olursunuz. Güneş enerjisi kullanım alanları oldukça geliştirilmiştir.

Ülkemiz, coğrafi konumu itibariyle sahip olduğu güneş enerjisi potansiyeli bakımından diğer birçok ülkeye nazaran mükemmel bir durumdadır. Güneş Enerjisi Potansiyeli Atlasına (GEPA) göre ülkemizin yıllık toplam güneşlenme süresi 2.737 saat (günlük toplam 7,5 saat), yıllık toplam gelen güneş enerjisi 1.527 kWh/m².yıl (günlük toplam 4,2 kWh/m²) olduğu tespit edilmiştir.
Türkiye 36-42 Derece Kuzey enlemlerinde bulunmasından dolayı konum itibari ile güneşli bir konumdadır. Türkiye’de yıllık güneşlenme süresi 2640 saattir. Bu değer dikkate alındığından metrekare başına 1.311 KWSaat enerji potansiyelinin olduğu görülmektedir. Ülkemiz güneş enerjisi potansiyeli bakımından çok verimli bir ülke olup verimlilik güneye doğru artmaktadır.

Çavuşogulları Elektrik olarak

Çavuşogulları Elektrik olarak müşterilerimize arazinin yatırıma uygun olup olmadığını, yıllık güneşlenme saatleri, güneş radyasyon oranları ve kurulu gücü, yıllık toplam üretimi miktarını, yatırım maliyetini ve tahmini geri dönüş sürelerinive diğer tüm teknik detayları içeren çok kapsamlı ve detaylı fizibilite raporu sunmaktayız. Elektrik çalışmaları gerçekleştirilen projenin anahtar teslim kurulumu için gerekli malzeme siparişleri, işçilik hizmetleri ve santral danışmanlığı Çavuşogulları Elektrik tarafından tamamlanır.

post

Smart Power Uzaktan Takip Sistemi

Kompanzasyon, kullanılan malzemelerin doğası gereği sürekli takip edilmesi
gereken bir konudur. İşletmelerde kompanzasyon sistemleri tesis edildikten sonra,
kurulan bu sistemin işlevini eksiksiz olarak yerine getirip getirmediği düzenli
olarak takip edilmesi gerekmektedir.

SİSTEM NASIL ÇALIŞIR?

Smart Power Uzaktan takip sistemleri ile isterseniz elektrik sayacını,
isterseniz Smart SVC kompanzasyon rölesini takip edebilirsiniz. Her iki sistemde
de herhangi bir program kurulumu olmadan web tabanlı olarak işletmelerinizi takip
edebilirsiniz. Takip etmek istediğiniz işletmeye kuracağınız cihaz, sayaçla veya
röleyle haberleşerek verileri merkez sunucuya gönderir. Siz de web sitesi üzerinden
SmartPower sistemine giriş yaparak işletmelerin durumunu takip edebilirsiniz.
Sisteme giriş yapmasanız bile tanımladığınız alarm durumlarında e-posta ve
SMS aracılığı ile haberdar edilirsiniz. Sahada sayaçlardan ve rölelerden verileri
toplayan cihazlar ‘SmartPower Client’ olarak adlandırılır. Bu cihazlar sayaçla hem
optik port üzerinden hem de RS-485 üzerinden, röle ile de RS-485 üzerinden
haberleşebilir. İnternete bağlanma şekline göre ise GPRS ve ETHERNET olmak
üzere 2 farklı modeli mevcuttur.

SAYAÇ TAKİP SİSTEMİNİN ÖZELLİKLERİ

Ölçülen Parametreler
Gerilim, Akım, Aktif Güç, Reaktif Güç, Görünür Güç, Endüktif ve Kapasitif Oranlar.
Raporlama
İstenen tarihler arasındaki bütün enerji parametreleri ve endüktif/kapasitif
oranlar raporlanabilir. Bu raporları bilgisayarınıza kaydedebilir, çıktılarını
alabilirsiniz.
Grafikler
İşletme verileri grafiklerle görselleştirilerek sunulur. Böylece işletmenin
genel durumu hakkında daha kolay bir izlenim edinirsiniz.
Uzun Süreli Kayıt
Son 1 yılın bütün enerji değerleri sistemde kaydedilir.
E-mail ve SMS Uyarıları
Belirlenen endüktif/kapasitif oran aşıldığında ilgili kişilere e-mail ve SMS
uyarıları gönderilir.
Veri Güvenliği
İnternet bağlantısındaki kesintilere önlem olarak verileri depolar ve tekrar
bağlantı kurulduğunda bu verileri sunucuya gönderir.

SMART SVC RÖLE TAKİP SİSTEMİNİN ÖZELLİKLERİ

Ölçülen Parametreler
Gerilim, Akım, Aktif Güç, Reaktif Güç, Görünür Güç, Endüktif ve Kapasitif Oranlar.
Kademe Testi
İşletmedeki mevcut kademelerin güncel değerlerini görebilir, istediğiniz zaman uzaktan kademe testi yaptırabilirsiniz. Kademeleri isterseniz bütün olarak, isterseniz tek tek seçebilirsiniz.
Raporlama
İstenen tarihler arasındaki bütün enerji parametreleri ve endüktif/kapasitif oranlar raporlanabilir. Bu raporları bilgisayarınıza kaydedebilir, çıktılarını alabilirsiniz.
Güç Akış Grafiği
İşletmenizin kullandığı reaktif enerji süreleriyle birlikte kaydedilir. Güç Akış Grafiği sayesinde işletmenizi kolaylıkla analiz edip doğru kademe seçimi yapabilirsiniz.
Grafikler
İşletme verileri grafiklerle görselleştirilerek sunulur. Böylece işletmenin genel durumu hakkında daha kolay bir izlenim edinirsiniz.
Uzun Süreli Kayıt
Son 1 yılın bütün enerji değerleri sistemde kaydedilir.
E-mail ve SMS Uyarıları
Belirlenen endüktif/kapasitif oran aşıldığında ilgili kişilere e-mail ve SMS uyarıları gönderilir.
Veri Güvenliği
İnternet bağlantısındaki kesintilere önlem olarak verileri depolar ve tekrar bağlantı kurulduğunda bu verileri sunucuya gönderir.

post

REAKTİF CEZA

Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği Beşinci Bölüm Madde 16 ’ ya göre kurulu gücü 50 KVA ‘nın altında olan müşteriler için çektikleri aktif gücün %33 ünü aşan endüktif reaktif güç tüketimi, %20 sini aşacak şekilde sisteme kapasitif reaktif enerji vermeleri ; 50 KVA üzeri kullanıcılarda ise aktif gücün %20 sini aşan endüktif reaktif güç tüketimi, %15 ini aşacak şekilde sisteme kapasitif reaktif enerji vermeleri halinde reaktif güç bedeli ödemekle yükümlüdürler. Bu nedenle reaktif güç sınırları aşılması durumunda reaktif güç tüketim bedeli uygulanmaktadır.

Reaktif Ceza Nasıl Hesaplanır?

Eğer reaktif güç kompanzasyonu yapılacak tesisin kurulu gücünden başka bir bilgi bulunmuyorsa elimizde hesaplama aşağıdaki gibi yapılır. Örneğin tesisin sadece 500 kW kurulu gücü olduğunu dışında bir bilgimiz yok. Ozaman eşzamanlılık katsayısı 0,60 alınarak

P = 500 kW * 0,60 = 300 kW bulunur.

Güç katsayısı 0,6 den 0,97 ye çıkarılacağından;

S1 = P/cosφ1 = 300 Kw/0,7 = 428 kVA

Q1 = = 306 kVAR

Aynı şekilde ;

S2 = P/cosφ1 = 300 Kw / 0,97 = 309 kVA

Q2 = = 78 kVAR

Q1 ve Q2 bulunduktan sonra hemen kondansatör hesabını yapabiliriz.

Qc = Q1-Q2 = 306 – 78 = 228 kVAR Kondansatör gerekli

Reaktif Oranları

Bağlantı gücü 9 KVA üzerinde olan tesislerde reaktif enerjisi ölçmek için kombi sayaç takılması zorunludur.

Bağlantı gücü 50 KVA üzerinde olan tesisler için kompanzasyon zorunludur.

Bağlantı gücü 50 KVA altında olan tesisler için endüktüf reaktif ceza sınırı %33

Bağlantı gücü 50 KVA altında olan tesisler için kapasitif reaktif ceza sınırı %20

Bağlantı gücü 50 KVA üzerinde tesisler için endüktüf reaktif ceza sınırı %20

Bağlantı gücü 50 KVA altında olan tesisler için kapasitif reaktif ceza sınırı %15’tir.

Reaktif Güç

Asıl olarak elektriksel güç görünür güç olarak ifade edilir.Görünür güç aktif ve reaktif bileşenlerden oluşmaktadır.Aktif güç (P) esas olarak işe yarayan kısımdır.Aktif güç gerilim (V) ile akım (I) arasındaki faz farkından dolayı oluşan açının kosinüsü ile gerilim ve akım büyüklüklerinin çarpımıdır(P=V*I*cosφ).Reaktif güç(Q) ise işe yaramayan kısımdır.Manyetik alan oluşturan motor, trafo vb. ile kapasite nitelikli cihazlar reaktif güç kullanır.Reaktif güç gerilim (V) ile akım (I) arasındaki faz farkından dolayı oluşan açının sinüsü ile gerilim ve akım büyüklüklerinin çarpımıdır.(Q=V*I*sinφ).

Güç faktörü güç gerilim ile akım arasındaki faz farkından dolayı oluşan açının kosinüsüdür.Aynı zamanda aktif gücün görünür güce oranıdır.

Reaktif güç ve güç faktörünü daha iyi anlamak için gerçek hayattaki çok yaygın bir örneğimiz var.Bunun için elektriksel güçleri basit olarak baştan tanımlayalım.

kW, Çalışma Gücüdür (Gerçek Gç veya Aktif Gç veya Gerçek Güç olarak da adlandırılır). Ekipmana güç veren ve faydalı işler yapan güçtür.

kVAR Reaktif Güçtür. Manyetik ekipmanın (trafo, motor, röle vb.) Manyetik akı üretmesi gerektiği güçtür.

kVA Görünür Güçtür. KVAR ve KW’nin “vektörel toplamı” dır.

Gerçek hayattan örnek vermek gerekirse;

Bu terimleri daha iyi anlamak için basit bir benzetmeye bakalım.Örneğin sıcak bir yaz günü soğuk köpüklü bir ayran içeceksiniz.Ayranın köpük olmayan yani asıl serinletici kısmı kW ile temsil edilir.Diğer yandan köpük kısmı kVAR ile temsil edilir.Bu durumda ayranın tamamı görünür güç kVA, kW ile kVAR ın toplamı olmuş olur.

Güç faktörü ise aktif gücün görünür güce oranıdır;

Reaktif Güç Kompanzasyonu

Şebekeden çekilen reaktif gücü küçültmemiz ya da yok etmemiz için yapılan uygulama ‘reaktif güç kompanzasyonu’ olarak adlandırılır.Farklı bir anlatımla, yüklerin ihtiyacı olan reaktif gücü kompanzasyon elemanlarından karşılayarak şebekeden çekilen reaktif gücün sıfıra, güç faktörünün 1 değerine yaklaştırılması ayrıca şebeke gerilim ve akımı arasında faz farkının azaltılması uygulamasıdır.

Kapasitif Reaktif

Gerilim ve akım arasındaki faz farkında akımın ileri yönde olması durumudur.Diğer bir deyişle daha çok yalıtkan elemanların kullanıldığı sistemlerde şebekeye verilen reaktif güçtür.Daha açık ifadeyle sisteminizde ups, elektronik balans içeren aydınlatma, bilgisayar sistemleri vb. yük varsa kapasitif reaktif güç üretiyorsunuz demektir.

Endüktif Reaktif

Gerilim ve akım arasındaki faz farkında gerilimin ileri yönde olması durumudur.Diğer bir deyişle daha çok manyetik alan üreten elemanların kullanıldığı sistemlerde şebekeden çekilen reaktif güçtür.Daha açık ifadeyle sisteminizde elektrikli motor, endüksiyonlu ısıtıcılar, manyetik balanslı aydınlatma vb. kullanıyorsanız ayrıca sayacınızın trafodan önce gelmesi durumunda endüktif reaktif güç tüketiyorsunuz demektir.

Klasik (Kontaktörlü) Kompanzasyon

Ülkemizde kullanım açısından en çok uygulaması gerçekleştirilen kompanzasyon sistemi kimi zaman kontaktörlü kompanzasyon olarak da ifade edilen klasik kompanzasyon sistemidir. Bu kompanzasyon sisteminin en mühim özelliği kompanzasyon sistemin kontaktörlü olmasıdır. Kontaktörler daha önceki yazılarımızda da belirttiğimiz gibi (“Kompanzasyon Pano Elemanları Nelerdir?” başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.) devre şartlarında açma ve kapama işlemini gerçekleştiren anahtarlama devre elemanları ve düzenekleridir. Temel yapı taşı kontaklar olan kontaktörlerin kontaktlarının imal edildiği malzemenin kaliteli olması kontaktörün uzun ömürlü olmasını sağlar.

Klasik kompanzasyon sistemi bünyesinde temel olarak reaktif güç kontrol rölesi, kondansatör, otomat (sigorta) ve kontaktör kullanılır (Yine “Kompanzasyon Pano Elemanları Nelerdir?” başlıklı yazımızdan bahsi geçen cihazlar ile alakalı daha detaylı bilgilere ulaşabilirsiniz). Reaktif güç rölesi, akım trafosunun/trafolarının K-L uçlarının röleye bağlanması suretiyle aktarılan cos φ değerine göre devredeki kontaktörlerin açmasını veya kapamasını sağlar. Bu şekilde kondansatörler kontaktörler vasıtasıyla duruma göre devreye alınır ve çıkarılır.

Kondansatörler, reaktif ceza yahut reaktif bedel türlerinden biri olan endüktif enerjiyi düzeltmeye yarayan kompanzasyon devre elemanlardır. Bir kompanzasyon sisteminde kompanze edilecek sistemin karakteristiğine göre kondansatörlerin önemi çok yüksektir. Trifaze ve Monofaze olmak suretiyle kullanılan kondansatörler eğerki olması gereken değerden küçük değerlerde ise yani küçük kademelilerse (kVAR) sistem reaktif ceza altında endüktif enerji tüketiminden cezaya tabi tutulur. Kondansatörlerin değerlerinin (kVAR) olması gerekenden büyük olması durumunda ise faz gerilimi akımın önüne geçer ve bu seferde reaktif ceza türlerinden bir diğeri olan kapasitif bedel oluşur.

Kompanzasyon panosunun yapılmış olması bu reaktif cezalara tabi tutulmamaya çözüm değildir. Çözüm için aynı zamanda kompanzasyonun ehil kişiler tarafından çok doğru ve hassas bir şekilde ince ayarlamalarının yapılması şarttır. Ancak bu şekilde sistem doğru bir şekilde kompanze olur ve reaktif ceza ödemekten sakınılmış olunur. Bu nedenle kondansatör ve şönt reaktörü gibi pano elemanlarının seçimi çok önemlidir ve doğru bir şekilde malzeme seçimi yapılmalıdır.

Uygun maliyetli olması, reaktif güç rölesindeki tüm fonksiyonların kontrol edilebilir olmasıyla reaktif cezaya oluşmadan gerekli düzenlemelerin yapılabilmesi, tüm enerjinin izlenebilmesi ve kontrol edilebilmesi klasik kompanzasyon sisteminin avanntajlarındandır.

Dinamik (Tristör Ateşlemeli) Kompanzasyon

Ülkemizde kullanım alanı henüz oluşmaya başlayan kompanzasyon sistemidir. Bu kompanzasyon sisteminin tristörlü veya triyaklı olmak üzeri 2 çeşidi vardır. 25A’i geçmeyen monofaze yükler için Triyaklar kullanılırlar. Tam zıttı olarak aşırı yükleri olan işletmelerde Tristörler kullanılırlar. A1, A2 ve Gate uçları vardır.

Dinamik (Tristör Ateşlemeli) Kompanzasyon sisteminin kurulumunda işletmenin yük durumuna göre yukarıda da bahsedildiği üzere klasik kompanzasyona ek olarak tristör veya triyak kullanılır. Reaktif güç rölesi, akım trafosunun/trafolarının K-L uçlarının röleye bağlanması suretiyle aktarılan cos φ değerine göre devredeki tristör veya triyakın gate ucuna bir tetikleme voltajı gönderir ve bu yolla tristör veya triyakların çekmesini veya bırakmasını sağlar. Bu şekilde kondansatörler devreye alınır ve çıkarılır. Temel mantık kontaktörle aynıdır.

Tristör veya triyaklar çok çok kısa süreler içerisinde (milisaniyeler seviyesinde) devreye girip çıktıklarından dolayı kondansatörleri devreye alırken tahribata neden olurlar. Bu tahribatı onarmak ve gidermek maksadıyla sıfır geçiş devreleri kullanılmaktadır. Bu sıfır geçiş devreleri sayesinde gate ucuna tetikleme voltajı geldiği anda A1 de bulunan giriş voltajını sıfır voltta yakalar ve kondansatöre verir. Devreye çok hızlı girip çıkmaları, sessiz çalışmaları ve bakım ihtiyacı duymamaları Dinamik (Tristör Ateşlemeli) Kompanzasyonun en önemli avantajlarındandır. Klasik kompanzasyona göre biraz daha maliyetlidir.

post

Kompanzasyon Pano

Firmamizca yapilan kompanzasyon çalismalarinin bir sonucu olarak; birlikte çalistigimiz fabrika ve atölyelerin bir kismina düsük reaktif sebebi ile tedasin kontrol yapma geregi duydugunu;

Mermer (ST) makinalari otomasyonu:

Bu makinalarda yapilan makina otomasyonunun sonucunda kesim hizinin tasin sertligine göre ayarlandigini, makinanin verimliligi ile birim zamanda üretimin arttigini ve bu sistemi bes yildir birlikte çalistigimiz firmalarin makinalarina uyguladigimiz…

Kompanzasyon Panosu Nedir?

Kompanzasyon panoları, işletmenin güç kat sayısını düzeltmek için kondansatör ve ölçü aletlerinin üzerinde bulunduğu panodur. Endüktif yükler (transformatörler, balastlar, motorlar vs) reaktif güç de çekerler. İhtiyaç duyulan yerde reaktif güç üretilir. Kompanzasyon, elektrik sistemlerinin iyi bir koşulda çalışmaları için yardımcı olur. Yüklerin ve elektrik tesislerinin reaktif güç ihtiyaçlarını belirtilen yöntemlerle karşılayan kompanzasyona, reaktif güç kompanzasyonu denir.

KOMPANZASYON NEDEN GEREKLİDİR?

Elektrik enerjisinin, santralden en küçük alıcıya kadar dağıtımında en az kayıpla taşınması gerekmektedir. Günümüzde, teknolojinin gelişmesi ile her evde bulunan buzdolabı, çamaşır makinası, klima, vs. gibi ısıtma, havalandırma ve soğutma cihazları, elektrik enerjisine ihtiyacın her geçen gün biraz daha artmasına, enerji üretiminin gittikçe pahalılaşmasına neden olmakta, dolaylı olarak ta bu durum şebekede taşınan elektrik enerjisinin de kaliteli, ucuz ve hakiki iş gören aktif enerji olmasını daha zorunlu kılmaktadır.